Mâm Cúng Đầy Tháng Bé Gái - Cúng Mụ Cho Bé Gái

MÂM CÚNG ĐẦY THÁNG BÉ GÁI - Cúng đầy tháng bé gái là một trong những nghi thức tâm linh truyền thống của người Việt Nam. Đây là dịp để các gia đình tạ ơn Bà Mụ đã đưa con đến và cầu mong cho con được khỏe mạnh, thông minh, hạnh phúc. Hãy cùng Tâm Linh Việt tìm hiểu các nghi thức cúng mụ bé gái để bạn có thể tổ chức một buổi lễ ý nghĩa và trang trọng nhất cho đứa con thân yêu của mình.

1. Lễ cúng đầy tháng là gì 

a. Nguồn gốc của việc cúng đầy tháng cho bé gái 

Mỗi vùng sẽ kể một câu chuyện khác nhau khi nói về nguồn gốc của lễ mụ. Nhưng đa số là những câu chuyện về các Bà Mụ và các Đức Ông. Người đã tạo nên đứa trẻ và gửi về cho gia đình.  Mỗi đứa trẻ sơ sinh đều được tạo ra bởi các vị Đại Tiên (Bà Chúa Đầu thai) hay còn gọi là 12 Bà Mụ nặn ra. Mỗi Mụ Bà sẽ chịu trách nhiệm tạo hình các bộ phận của trẻ như mắt, mũi, tay, chân và tóc… Đẹp hay xấu là ở trong tay Bà Mụ. 

b. 12 Bà Mụ ( Mẹ Sanh) là những ai?

Theo sự tích xưa kể lại thì, 12 Bà Mụ hay còn gọi là Mẹ Sanh đều là những vị thần giúp việc cho Ngọc Hoàng. Mỗi vị trong 12 Bà Mụ sẽ đảm nhiệm một nhiệm vụ riêng biệt trong sinh nở và giáo dưỡng. Cụ thể sẽ gồm những Bà Mụ sau:

• Mụ bà Lâm Cửu Nương: Có nhiệm vụ thụ thai (thủ thai)
• Mụ bà Vạn Tứ Nương: Có nhiệm vụ thai nghén (chú thai)
• Mụ bà Lưu Thất Nương: Có nhiệm vụ nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé (chú nam nữ)
• Mụ bà Lâm Nhất Nương: Có nhiệm vụ chăm sóc bào thai (an thai)
• Mụ bà Lý Đại Nương: Có nhiệm vụ chuyển dạ (chuyển sinh)
• Mụ bà Trần Tứ Nương: Có nhiệm vụ sinh đẻ (chú sinh)
• Mụ bà Nguyễn Tam Nương: Có nhiệm vụ chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ (giám sinh)
• Mụ bà Hứa Đại Nương: Có nhiệm vụ khai hoa nở nhụy (hộ sản)
• Mụ bà Cao Tứ Nương: Có nhiệm vụ ở cữ (dưỡng sinh)
• Mụ bà Mã Ngũ Nương: Có nhiệm vụ ẵm bồng con trẻ (tống tử)
• Mụ bà Trúc Ngũ Nương: Có nhiệm vụ giữ trẻ (bảo tử)
• Mụ bà Tăng Ngũ Nương: Có nhiệm vụ chăm sóc trẻ sơ sinh (bảo tống)

Tượng 12 Bà mụ và Kim Hoa Thánh Mẫu ở chùa Ngọc Hoàng

c. Ý nghĩa của lễ cúng mụ 

Vào thời xa xưa, những đứa trẻ sinh ra trong vòng 4 tuần đầu đời thường chết yểu (chết sớm) vì bệnh tật hoặc sức khỏe kém. Vì lý do này, cha mẹ thường không đặt tên cho con mình trong tháng đầu đời. Nếu đứa trẻ sống sót sau bốn tuần đầu tiên, cha mẹ và ông bà sẽ tổ chức lễ đầy tháng cho bé.  Đây là lời cảm ơn trời đất đã chào đón đứa bé vào một gia đình khỏe mạnh và đặt tên cho bé. Đồng thời, y nghĩa của nghi lễ làm mâm cúng đầy tháng (cúng mụ) bé gái là nhằm bày tỏ lòng biết ơn tới 12 Bà Mụ và Đức Ông đã đưa hài nhi vào thế gian và che chở cho hai mẹ con. Lễ cúng đầy tháng cũng là cách để các gia đình cầu xin thần linh trời đất phù hộ cho đứa con của mình luôn khỏe mạnh, khôn ngoan, gặp nhiều may mắn sau này. 

2. Cách tính đầy tháng cho bé gái 

Theo  tính toán dân gian xa xưa,để biết bé gái đầy tháng khi nào người ta đã sử dụng lịch âm dựa vào câu nói: “Gái lùi hai, trai lùi một” .Điều này có nghĩa là theo âm lịch, đầy tháng bé gái sớm hơn hai ngày và đầy tháng bé trai sớm hơn một ngày. Ví dụ : Bé gái sinh ngày 20/4 âm lịch thì đầy tháng của bé là ngày 18/5 âm lịch. Tuy nhiên, xã hội ngày nay ngày càng phát triển và đổi mới nên các bậc cha mẹ thường tận dụng những ngày dương để tổ chức lễ đầy tháng cho con mình. Đây không phải là vấn đề, cách tính đầy tháng của bé gái ở trên vẫn có thể áp dụng được.

3. Các lễ vật cúng đầy tháng cho bé gái gồm những gì?

Trong mâm lễ cúng đầy tháng cho bé gái ở mỗi vùng miền có sự khác nhau đôi chút. Nhưng nhìn chung thì các lễ trong mâm bao gồm các thứ sau:

• Xôi gấc
• Chè viên (chè trôi nước)
• Gà trống hoặc vịt luộc (cúng chay không cần)
• Hoa tươi
• Trái cây tươi
• Trầu têm cánh phượng
• Đèn cầy
• Trà, rượu
• Bộ giấy cúng bà mụ
• Tiền vàng mã

a. Mâm cúng 12 bà mụ tiên nương :

• 12 đĩa xôi gấc (xôi màu đỏ cam)
• 12 chén chè ( chè trôi nước )
• 12 miếng trầu têm cánh phượng
• 12 ly nước
• 12 cây đèn cầy
• 12 đôi hài giấy
• 12 bộ áo giấy

b. Mâm cúng Bà mụ chúa (có nơi là 3 đức ông) :

• 1 con gà trống luộc (cúng chay không cần)
• 1 đĩa xôi lớn
• 1 tô chè (chè trôi nước)
• 1 đĩa trái cây
• 1 bình hoa tươi
• 1 hũ gạo
• 1 hũ muối
• 3 miếng trầu têm cánh phượng
• 3 ly trà
• 3 ly rượu
• 1 đôi hài giấy (to hơn của 12 bà mụ)
• 1 bộ áo giấy (to hơn của 12 bà mụ)
• 1 bộ giấy cúng bà mụ (giấy bình an, mẹ sanh mẹ độ, tiền vàng mã)

4. Các nghi thức được thực hiện trong ngày đầy tháng cho bé gái

a. Cách sắp xếp bàn, bày trí mâm cúng đầy tháng bé gái

Nghi thức sắp xếp lễ vật và bàn cúng đầy tháng bé gái là một phần quan trọng trong lễ cúng này. Bàn sắp lễ cần được đặt đúng vị trí để đảm bảo tôn trọng các vị thần linh và đưa đến may mắn, bình an cho bé gái.

• Lễ vật cúng 12 Bà Mụ cần đặt trên bàn lớn, cao
• Lễ vật cúng Đức Ông đặt ở bàn nhỏ, thấp hơn bàn cúng 12 Bà Mụ
• Mâm trên cách mâm dưới không quá 10 phân
• Lễ vật trên mâm cúng cần tuân theo nguyên tắc “Đông bình, Tây quả”. Điều này có nghĩa là bình hoa đặt ở phía Đông, lễ vật đặt ở phía Tây.

b. Nghi thức cúng đầy tháng 

Sau khi bày lễ vật trên xong, bố hoặc mẹ sẽ thắp 3 nén nhang rồi bế trẻ ra trước bàn thờ và khấn theo bài khấn. Khi đã khấn xong thì bố hoặc mẹ  tay bé lại vái trước án 3 vái sau 3 tuần hương thì tạ lễ. Sau đó gia đình mang vàng mã, váy áo đi hoá, vẩy rượu lúc đang hoá

c. Nghi thức đặt tên

Sau khi cúng lễ đầy tháng xong sẽ đến nghi thức đặt tên. Đầu tiên người cúng sẽ khấn với tổ tiên tên đã đặt cho em bé rồi tiến hành gieo 2 đồng xu xuống đĩa. Đây còn được gọi là hình thức xin keo.

• Nếu 1 đồng tiền úp, 1 đồng tiền ngửa nghĩa là cái tên đặt cho con đã được tổ tiên chấp nhận.
• Nếu 2 đồng tiền đều úp hoặc đều ngửa có nghĩa là tên của con không được tổ tiên chấp nhận, lúc này người cúng cần gieo lại quẻ. Nếu sau ba lần gieo quẻ đều thất bại thì cha mẹ sẽ phải chọn tên khác cho bé.

d. Nghi thức khai hoa 

Sau nghi thức đặt tên, bố mẹ cần thực hiện thêm nghi thức khai hoa còn gọi là “bắt miếng”. Đây là một phần quan trọng trong lễ cúng đầy tháng cho bé gái. Em bé sẽ được đặt ở giữa bàn hoặc nằm trong nôi bên cạnh mâm cúng đầy tháng bé gái. Người cúng sẽ rót trà và thắp hương sau đó bồng đứa trẻ trên một tay, tay kia cầm một nhánh hoa quơ qua, quơ lại trên miệng bé và nói những lời hay ý đẹp như sau:

 “Mở miệng ra cho có hoa, có bông.

 Mở miệng ra cho người thương, kẻ nhớ. 

Mở miệng ra cho có tiền, có bạc. 

Mở miệng ra cho làng xóm yêu quý…”

5. Văn khấn cúng đầy tháng bé gái 

6. Tổng kết 

Cúng đầy tháng bé gái không chỉ là một nghi thức tín ngưỡng, mà còn là dịp để gia đình sum vầy, tôn vinh giá trị của cuộc sống và thể hiện tình cảm yêu thương đối với con. Chắc chắn, những kỷ niệm đáng nhớ trong ngày cúng đầy tháng sẽ mãi mãi được ghi nhớ trong tâm trí mọi người. Nếu bộn bề với công việc hằng ngày, ba mẹ không có đủ thời gian để chuẩn bị những lễ vật tối thiểu trên thì đừng ngần ngại hãy nhấc máy lên liên hệ ngay Hotline/Zalo: 0901 305 668 để được hỗ trợ về mâm cúng.