Sự tích về 12 bà mụ

Theo truyền thuyết cổ xưa, sau khi vũ trụ được hoàn thành, Ngọc Hoàng đã sử dụng các vật chất còn lại để tạo ra vạn vật. Sau đó, ngài đã sử dụng những thứ tinh túy nhất để tạo ra một loài sinh vật thông minh hơn cả, đó là con người. Sau khi tạo ra con người, Ngọc Hoàng đã giao cho 12 nữ thần tài hoa để giúp đỡ con người. Dân gian gọi 12 nữ thần đó là 12 bà mụ.

Theo quan niệm dân gian, 12 bà mụ phụ trách đắp nặn hình hài của trẻ em, và giúp trẻ em biết cười và khóc khi còn bé. 12 bà mụ chia sẻ nhiệm vụ trong việc sinh nở và giáo dục trẻ em.

Trong lễ cúng căn, số 12 thường hay xuất hiện trong các lễ vật sẽ tượng trưng cho 12 Bà Mụ gồm:

Mụ bà Trần Tứ Nương, coi việc sanh đẻ (chú sanh)

Mụ bà Vạn Tứ Nương, coi việc thai nghén (chuyển sanh)

Mụ bà Lâm Cửu Nương, coi việc thụ thai (thủ thai)

Mụ bà Lưu Thất Nương, coi việc nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé.

Mụ bà Lâm Nhất Nương, coi việc chăm sóc bào thai (an thai)

Mụ bà Lý Đại Nương, coi việc chuyển dạ (chuyển sanh)

Mụ bà Hứa Đại Nương, coi việc khai hoa nở nhụy (hộ sản)

Mụ bà Cao Tứ Nương, coi việc ở cữ (dưỡng sanh)

Mụ bà Tăng Ngũ Nương, coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh (bảo tống)

Mụ bà Mã Ngũ Nương, coi việc ẵm bồng con trẻ (tống tử)

Mụ bà Trúc Ngũ Nương, coi việc giữ trẻ (bảo tử)

Mụ bà Nguyễn Tam Nương, coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.)

Cúng căn là gì?

Cúng căn, hay còn được gọi là cúng đốt, là một trong những nghi lễ quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam. Lễ cúng này được tổ chức nhằm bày tỏ lòng biết ơn đến 12 bà mụ, các nữ thần được cho là giúp đỡ và bảo vệ trẻ em. 12 bà mụ chia sẻ nhiệm vụ trong việc sinh nở và giáo dục trẻ em.

Lễ cúng căn được tổ chức vào năm 3 tuổi, 6 tuổi, 9 tuổi và 12 tuổi của đứa trẻ. Trong lễ cúng này, người thân sẽ cúng để cầu cho sự bình an, khỏe mạnh cho đứa trẻ, giúp tránh khỏi tai ương trong suốt quá trình phát triển. Lễ cúng năm 12 tuổi được coi là lễ cúng dứt căn hoàn toàn, đánh dấu sự chuyển mình của đứa trẻ từ tuổi thơ sang tuổi dậy thì.

Ngày nay, quan niệm tâm linh không còn mạnh như trước, nhưng tục cúng căn vẫn được thực hiện và được coi là một nét đẹp trong văn hóa dân gian Việt Nam. Lễ cúng này cũng là dịp để các thành viên trong gia đình sum vầy bên nhau và tôn vinh truyền thống, giá trị văn hóa của đất nước.
 

Có cần thiết phải cúng căn hay không?

Cúng căn là một trong những nghi lễ quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam. Theo quan niệm dân gian, 12 bà mụ được coi là những vị thần được giao phó trách nhiệm giúp đỡ và bảo vệ trẻ em. Tuy nhiên, so với lễ cúng mụ, lễ cúng căn ít được biết đến và ít được chú trọng hơn.

Lễ cúng căn được tổ chức vào năm 3 tuổi, 6 tuổi, 9 tuổi và 12 tuổi của đứa trẻ. Trong lễ cúng này, người thân sẽ cúng để cầu cho sự bình an, khỏe mạnh cho đứa trẻ, giúp tránh khỏi tai ương trong suốt quá trình phát triển. Lễ cúng năm 12 tuổi được coi là lễ cúng dứt căn hoàn toàn, đánh dấu sự chuyển mình của đứa trẻ từ tuổi thơ sang tuổi dậy thì.

Mặc dù quan niệm tâm linh không còn mạnh như trước, nhưng tục cúng căn vẫn được thực hiện và được coi là một nét đẹp trong văn hóa dân gian Việt Nam. Lễ cúng này cũng là dịp để các thành viên trong gia đình tôn vinh truyền thống, giá trị văn hóa của đất nước.

Tuy lễ cúng căn ít được biết đến và ít được chú trọng hơn, nhưng nó cũng có tầm quan trọng không kém các lễ cúng khác. Bởi vì, về bản chất, lễ cúng căn có mục đích và ý nghĩa tương tự với các lễ cúng khác, đó là dịp để các bậc cha mẹ tỏ lòng kính trọng đến 12 bà mụ và gia tiên tiền tộ đã đắp nặn và bảo hộ cho đứa bé. Đồng thời, lễ cúng này cũng được xem như một nghi thức cầu may, cầu bình an và may mắn cho đứa trẻ.

Để giải đáp không cúng căn có sao không? Thì việc cúng căn cũng không quá quan trọng.

Nhưng nếu bố mẹ là người coi trọng các lễ cúng đầy cữ, cúng đầy tháng và đầy năm cho con thì bạn cũng nên thực hiện lễ cúng này.

Tổ chức cúng căn khi nào?

Theo phong tục, lễ cúng căn cho trẻ được tiến hành vào các tuổi 3, 6, 9 và 12. Thông thường, lễ cúng căn vào các tuổi 3, 6 và 9 được coi như có giá trị tương đương. Tuy nhiên, lễ cúng căn vào tuổi 12 phải được tổ chức trang trọng hơn vì đây được xem là lễ cúng dứt căn, đánh dấu lần thứ cuối cùng gia đình cảm ơn 12 bà mụ.

Cách tính ngày cúng căn cho bé – Cúng căn Ngày âm hay dương

Ngày cúng căn thường được tính theo ngày âm lịch của ngày sinh bé để dựa vào đó tổ chức lễ cúng căn cho đúng ngày.

Theo quan niệm dân gian, khi tổ chức lễ cúng căn cho con, người ta thường chọn ngày khác nhau tùy thuộc vào giới tính của trẻ. Đối với bé gái, người ta thường chọn ngày cúng lùi xuống 2 ngày so với ngày sinh âm lịch của bé. Việc này thể hiện mong muốn con gái sẽ trở thành người ôn hòa, nhường nhịn trong mọi chuyện để giữ bình yên trong gia đạo. Còn đối với bé trai, cha mẹ nên chọn ngày cúng sớm hơn một ngày so với ngày sinh âm lịch của trẻ. Điều này thể hiện mong muốn con trai lớn lên cứng cáp, có trách nhiệm, luôn tiên phong dẫn đầu trong mọi việc và vững vàng để có thể làm trụ cột cho gia đình. 

Lễ vật mâm cúng căn cho bé cần chuẩn bị

Đồ cúng trong mâm lễ cúng căn cho bé 3, 6, 9, 12 tuổi:

- Xôi gấc hoặc xôi đậu (chia thành 12 phần bằng nhau)

- Chè (có thể làm chè trôi nước, chè hoa cau hoặc chè đậu xanh, chia thành 12 phần bằng nhau. Nên tránh cúng chè đậu đen)

- 1 tô cháo lớn (cúng 12 bà Mụ)

- 1 đĩa lòng lợn luộc

- 1 đĩa rau sống

- Gạo và muối

- 1 ly rượu (tưới lên hoa sau khi cúng)

- 12 miếng trầu đã têm, 1 lá trầu nguyên và 1 trái cau chưa bổ

- Bánh kẹo

- 5 loại quả tượng trưng cho ngũ hành

- 1 bình hoa tươi

- 12 bộ hài và giấy tiền vàng bạc

- 2 cây đèn cầy cúng sao và 3 cây nhang

Mâm cúng bà chúa thai sanh gồm có:

- 1 con gà luộc nguyên con, xếp cánh phượng

- 1 heo sữa quay

- 1 đĩa xôi và 1 tô chè lớn (tránh làm xôi, chè bằng đỗ đen)

Lưu ý khi chọn lễ vật cúng căn:

Khi chọn hoa tươi, cần chọn cành có cả nụ và hoa để trông hài hòa, đẹp mắt. Nên chọn các loài hoa có màu tươi tắn, rạng rỡ và mang ý nghĩa tốt đẹp như hoa cát tường, hoa đồng tiền, hoa cúc vàng,... Cần tránh chọn những loài hoa có màu trắng hoặc màu sẫm tối.

Đối với mâm ngũ quả, nên chọn các loại quả ngọt, mang ý nghĩa may mắn và cầu bình an như dừa, xoài, đu đủ, thanh long, chuối, táo,... Tránh chọn những loại quả có vị đắng chát, mang ý nghĩa không hay. Đặc biệt cần tránh chọn các loại quả có mùi quá nồng, gây ô uế bàn cúng. Mâm ngũ quả nên được sắp xếp theo quy luật tương sinh của ngũ hành để trông đẹp mắt, hài hòa và có ý nghĩa.

Bài văn khấn cho lễ cúng Căn:

Tham khảo thêm về dịch vụ đặt đồ cúng tại docungtamlinhviet.com - Dịch Vụ Đồ Cúng Tâm Linh Việt - Đồ cúng trọn gói cao cấp